English
Mới đây, tại Canada, sữa (sữa bò) đã bị xóa ngôi trong nhóm dinh dưỡng quan trọng. Liệu đây sẽ là sự sụp đổ cho protein đến từ động vật? Protein từ thực vật sẽ lên ngôi?
Từ năm 1942, khi xây dựng hướng dẫn dinh dưỡng, Canada luôn khuyến khích người dân ăn hoặc uống nhiều hơn 1 khẩu phần sữa mỗi ngày (tương đương 500ml), đặc biệt là với trẻ em. Kể cả những lần thay đổi kế tiếp sau này như vào năm 1949, 1961, 1977, 1982, 1992, 2007, Canada vẫn xếp sữa và các sản phẩm từ sữa thành 1 nhóm riêng trong đĩa thức ăn.
Nhưng ngày 22/1/2019 vừa qua, Canada đã công bố hướng dẫn dinh dưỡng mới. Sự thay đổi lớn nhất là các thực phẩm thuần thực vật chiếm phân nửa, còn sữa và thịt không còn là những nhóm thực phẩm chính mà chỉ còn là một phần trong nhóm đạm (protein).
Theo đó, trong đĩa dinh dưỡng mới nhất, quốc gia này khuyên người dân ăn 1/2 lượng rau xanh và trái cây, 1/4 tinh bột (bánh mỳ, gạo, mỳ) hoặc ngũ cốc và 1/4 protein (đậu đỏ, trứng, cá, đậu phụ, hạnh nhân, thịt…).
Điều này không hề gây ngạc nhiên khi Chính Phủ Canada đã đăng lên trang web cửa mình từ năm 2017 bản “Nguyên tắc, khuyến nghị và cân nhắc” của Bộ Y tế, bao gồm:
- Thường xuyên ăn rau, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và thực phẩm giàu protein, đặc biệt là protein từ thực vật
- Bao gồm các thực phẩm chủ yếu chứa chất béo không bão hòa, thay vì thực phẩm chủ yếu là chất béo bão hòa.
Việc loại bỏ thịt và sữa được ủng hộ từ những người ăn chay và thuần chay, bao gồm Tiến sĩ David Jenkins, Chủ tịch Nghiên cứu về dinh dưỡng và trao đổi chất của Canada, đồng thời là giáo sư tại Đại học Toronto. Tiến sĩ Jenkins đã tạo ra Chỉ số Glycemic vào những năm 1980 và hiện theo chế độ ăn kiêng dựa trên thực vật vì lý do môi trường.
Theo hướng dẫn thực phẩm mới, sữa sô cô la, nước trái cây là thủ phạm trong cuộc khủng hoảng béo phì ngày càng gia tăng ở trẻ em. Trong nhiều thập kỷ, cha mẹ đã cho con cái uống sữa có hương vị như một cách để lôi kéo trẻ em uống thêm nhiều sữa. Canada khuyến khích người dân nên chọn nước hơn các loại đồ uống khác.
Chế độ ăn thuần thực vật (plan-based foods), ăn nhiều rau củ và trái cây, giảm tiêu thụ thịt và sữa là xu hướng dinh dưỡng mới trên thế giới. Xu hướng này đã được một số nghiên cứu khoa học chứng minh là có lợi cho sức khỏe mà vẫn đảm bảo đầy đủ các chất dinh dưỡng thiết yếu, giúp giảm nguy cơ các bệnh tiểu đường, tim mạch, béo phì và đem lại sức khỏe tốt hơn cho những người đang mắc các bệnh này.
Theo Medical News, tại hội nghị thường niên của Hiệp hội Dinh dưỡng Mỹ 2018, các báo cáo từ Mỹ, Brazil, Hà Lan cho thấy những kết quả rất tích cực. Một nghiên cứu của đại học Tufts, Massachusetts với hơn 30.000 người Mỹ cho thấy, một chế độ ăn thuần thực vật lành mạnh, chất lượng cao giúp giảm tỉ lệ tử vong thấp hơn 30% và cải thiện sức khỏe cho những người mắc bệnh mãn tính.
Tỉ lệ tăng cân ở người ăn các loại ngũ cốc nguyên cám, rau quả, hạt cũng thấp hơn những người ăn các loại thực phẩm thực vật như ngũ cốc tinh chế, đồ chiên, kẹo, theo nghiên cứu của trường Y tế công cộng thuộc đại học Harvard trên 125.000 người trưởng thành trong 4 năm. Đặc biệt, những người theo đuổi chế độ ăn giàu đạm thực vật có thể giảm nguy cơ xơ vữa động mạch đến 60%, theo nghiên cứu trên 4.500 người của Brazil.